برای دقایقی با اهل بیت علیهم السلام

رد و نقد وحدت وجود – آیت الله العظمی میرزا ابوالقاسم گیلانی (میرزای قمی)

اشاره

مقاله ای که در پیش رو دارید ردیه ای بر نظریه فلسفی و عرفانی وحدت وجود است که به قلم فقیه جلیل القدر و اصولی شهیر آیت الله العظمی میرزا ابوالقاسم گیلانی معروف به میرزای قمی به رشته تحریر در آمده است. این متن که همراه با تلخیص است بر گرفته از کتاب سه رساله میرزای قمی در رد فلسفه و عرفان است که اخیرا توسط محققین ارجمند، آقایان حسین لطیفی و سید علی جبار گلباغی ماسوله، تصحیح و تحقیق شده و از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به چاپ رسیده است.

گفتنی است که رساله مزبور به تقاضای شاه وقت قاجار در پاسخ به نوشته فردی صوفی مسلک در ترویج وحدت وجود نگاشته شده است.

■ بسم الله الرحمن الرحیم

[مقدّمه]

الحمد لله ربّ العالمین، والصّلاة علی محمّد و آله.

… از روزی که در اوقات ادراک فیض خدمت وافی بهجت، [شاه] ملفوفه ای به حقیر دادند و فرمودند که: عقایدی که در این جا درج است ملاحظه کن و صحیح و غیر صحیح آنها را اعلام کن تا عمل به مقتضای آن شود، و بعد از آن که حقیر ملفوفه را در خلوت گشودم، دیدم به خطّ آن مرد موفّق[۱][منافق] است، و از آن روز تا به حال بی اختیار او را نفرین می کنم.

بایزید بسطامی کسی است که میگفت:

در خواب خدا را به صورت پیر   زمین گیری   دیدم!!                                     حدیقة الشیعه /561

با بررسی افاضات و نظرات حسن زاده آملی متوجه شدم در سخنرانی خود گفته که ظهور صغری انجام شده و منتظر ظهور کبری هستیم!!!

اولا این ظهور صغری در هیچ روایتی نیست و دلایل حسن زاده مضحک است علاوه بر آن قبل از حسن زاده آقای علی محمد باب هم همین ادعا یعنی ظهور صغری را کرده بود!!

نقدی برمقاله اندیشه و افکارملاصدرا و تأثیر آن برفرهنگ اسلامی

بسم الله الرحمن الرحيم و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين و لعنة الله علي اعدائهم اجمعين

مقاله اي با عنوان انديشه و افكار ملاصدرا و تاثير آن بر فرهنگ اسلامي در هفته نامه ی افق حوزه (شماره 229 تاريخ 1388/2/30) منتشر شد که نويسنده ي اين مقاله مدعي شده است انديشه هاي ملاصدرا تاثيري عميق در فرهنگ اسلامي داشته و در مورد ملا صدرا مي نويسد: (بر اساس معرفت عميق و ارادت وثيقي كه نسبت به دين و همه ي مظاهر آن يعني توحيد، رسالت،  ولايت و نيز قرآن داشت با اندوخته هاي فراوان حكمي و عرفاني خود را به ساحل دين رسانيد و گوهرهاي گران بهايي را از درياي معارف الهي بهره برده و خود را به اوج معارف الهي رسانيده و از زمره ي افراد متعمقي شد كه ناب ترين معارف را در وادي توحيد عرضه كرد. )

ابن عربی خود را از پیامبر و امام زمان (علیهما السلام) افضل و داناتر میداند!

شیخ اکبر عارفان ، محیی الدین ابن عربی آندلسی صریحا خاتم الاولیاء ” یعنی خودش را!!! “¹ از جهتی افضل و اعلی و بلند مرتبه تر از خاتم انبیا صلی الله علیه و آله و سلم می‏داند و می‏گوید:

«وإن کان خاتم الأولیاء تابعا فی الحکم لما جاء به خاتم الرسل من التشریع، فذلک لا یقدح فی مقامه ولا یناقض ما ذهبنا إلیه، فإنّه من وجه یکون أنزل، کما أنّه من وجه یکون أعلی». (فصوص الحکم، ۶۲).

ترجمه : اگر چه خاتم اولیاء تابع احکام و شریعت خاتم الانبیاء است امااین تبعیت ضرری به مقام و جایگاه او نمیرساند و منافاتی با عقیده ما ندارد(عقیده خاتم الاولیاء بودن خودش) زیرا که خاتم الاولیاء از جهتی پایین‌تر از خاتم الانبیاء است و از جهتی بالاتر از اوست

(اين ابيات در مقابل بيت مولويست: ما از پى سنائى و عطّار ميرويم)

 شاعر:متکلم جلیل القدر و عظیم الشان آیت الله شیخ جواد خراسانی

شیخ انصاری در مبحث کتب ضاله از مباحث مکاسب محرمه، بعضی از کتب عرفا و فلاسفه را در زمره کتاب های گمراه کننده دانسته است که مطالعه و نگهداری آن ـ مگر به قصد رد و نقد آنها ـ حرام است.

شیخ اعظم در مکاسب محرمه (ص 234) می نویسد: «لازم است مقصود از کتب ضلال را روشن کنیم و معلوم کنیم که آیا مقصود از ضلالت این است که محتوای کتابی فی نفسه باطل باشد تا گفته شود که کتب ضلال کتبی است که حاوی مطالب باطل است یا آن که مقصود از ضلالت آن چیزی است که ضد هدایت است و در این صورت احتمال دارد که بگوییم کتب ضلال کتابهایی هستند که به قصد گمراه کردن نوشته شده اند و نیز کتابهایی هستند که  مطالعه آنها موجب گمراهی می شود حتی اگر مطالب آن [فرضا] حق باشد مانند بعضی از کتاب های عرفا و فلاسفه که مشتمل بر مطالب و ظواهر منکر و غلطی است که آنان ادعا می کنند مقصودشان ظواهر این مطالب نیست. پس این کتب نیز با فرض حتی حقیقت داشتن مطالب آن در زمره کتب ضاله هستند.

متن عربی سخن شیخ انصاری چنین است:   

«وحينئذ فلا بد من تنقيح هذا العنوان وأن المراد بالضلال ما يكون باطلا في نفسه؟ فالمراد الكتب المشتملة على المطالب الباطلة، أو أن المراد به مقابل الهداية؟ فيحتمل أن يراد بكتبه ما وضع لحصول الضلال، وأن يراد ما أوجب الضلال وإن كان مطالبها حقة، كبعض كتب العرفاء والحكماء المشتملة على ظواهر منكرة يدعون أن المراد غير ظاهرها، فهذه أيضا كتب ضلال على تقدير حقيتها

ابن عربی و اعتقاد به جبر و کسب

جبر در لغت به معنای واداشتن کسی به کاری با زور است. جبر در اصطلاح علمای عقاید اسلامی یعنی: خدای متعال بندگانش را بر آنچه میکنند مجبور کرده است. در کار نیک باشد یا بد ، زشت باشد یا زیبا ، به گونه ای که بنده در این باره اراده و اختیار ترک فعل و سرپیچی از آن را ندارد. پیروان جبر را عقیده بر آن است که ، هر چه برای انسان پدید آید همان سرنوشت از پیش تعیین شده اوست. این سخن ، سخن اشاعره از اهل سنت است. [۱]